Pompgebouw Roderwolde
Inleiding
Een omstreeks 1935 in sobere Interbellumarchitectuur gebouwd POMPGEBOUW annex TRAFOHUIS. Het pompgebouw is in opdracht van het Waterschap Noordenveld gebouwd ter regulering van de waterhoogte tussen het Peizerdiep en het Leekstermeer, het zogenaamde ‘Leekstermeergebied’. Het pompgebouw naar ontwerp van de NV Algemene machinehandel Het Landbouwhuis te Sneek (het tegenwoordige Landustrie) functioneert nog steeds als zodanig en ook de twee originele gietijzeren schroefpompen zijn nog aanwezig. De schroefpompen van het merk Landustrie worden elektrisch aangedreven. Normaal gesproken is slechts één van de beide pompen in gebruik, de andere dient als reservepomp. Opmerkelijk is dat de functie van het pompgebouw onder één dak is gecombineerd met de functie van trafohuis. Het pand ligt temidden van het buitengebied van Roderwolde in een uitgestrekt en nat graslandengebied dat vooral bestaat uit veengronden. Het pompgebouw is beeldbepalend gesitueerd langs de doorgaande weg. Omdat het pompgebouw nog steeds als zodanig in bedrijf is, is de erfinrichting functioneel met gras en (niet originele) bestrating en nauwelijks gewijzigd.
Omschrijving
Een deels uit 1, deels uit 1,5 bouwlaag bestaand POMPGEBOUW gebouwd in sobere Interbellumarchitectuur op een rechthoekige plattegrond.
Het gebouw is opgetrokken in gele baksteen op een hoog trasraam van rood gesinterde baksteen. Het pompgebouw is aan de achterzijde (oostzijde) lager gelegen en aldaar 1,5 bouwlaag hoog; het trasraam verspringt bloksgewijs langs de naar achter toe dieper wordende zijgevels. Het pand wordt gedekt door een schilddak met ruim overstek belegd met een oranje opnieuw verbeterde Hollandse pan; schrootbetimmering aan onderzijde dakoverstek; rondom een bakgoot in houten betimmering; gootlijst niet origineel.
De symmetrisch ingedeelde westelijke voorgevel wordt geleed door een opgeklampte deur voorzien van staand venster; neut; afgeschuinde onderdorpel; twee 4-ruits vensters voorzien van bovenlicht met 2-ruits roedenverdeling en gemetselde lekdorpel.
De noordelijke zijgevel wordt geleed door een liggend houten venster met 12-ruits roedenverdeling (oorspronkelijk uitgevoerd met stalen roedevenster) op uitkragende rollaag; een gietijzeren liggend deurtje; ventilatieopening met voorzien van gemetselde lekdorpel.
De zuidelijke zijgevel wordt geleed door een liggend houten venster met 12-ruits roedenverdeling (oorspronkelijk uitgevoerd met stalen roedevenster) op uitkragende rollaag.
De achtergevel, van waaruit het trafogedeelte toegankelijk is, wordt geleed door twee geklonken stalen deuren onder rollaag; daarboven twee ventilatieopeningen voorzien van een betonnen 10-vlaks roedenverdeling.
Aan de oostzijde van het pompgebouw kademuren, deels gemetseld, deels van beton en boven de wateruitlaat een eenvoudig hekwerk van 2 betonnen pijlers waartussen een ijzeren buis. Aan weerszijden van de zijgevels een betonnen trap van 4 treden hoog; voor de westelijke gevel vier houten vlonders in een betonnen raamwerk.
Waardering
Het pompgebouw annex trafohuis is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:
Cultuurhistorische waarde
- het pompgebouw annex trafohuis vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als representant van de waterhuishoudkundige ontwikkelingen op het gebied van de polderbemaling en de daarmee gepaard gaande civieltechnische ontwikkelingen in de jaren dertig van de vorige eeuw in Drenthe; tevens vanwege de civieltechnische ontwikkeling van de nutsvoorzieningen in Drenthe
Civieltechnische en architectuurhistorische waarde:
- als voorbeeld van een pompgebouw annex trafohuis uit 1935 in sobere Interbellumarchitectuur
- vanwege de esthetische en civieltechnische kwaliteiten van het ontwerp
- vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in sobere Interbellumarchitectuur
Stedenbouwkundige / ensemblewaarde
- vanwege de zeer beeldbepalende ligging van het pompgebouw annex trafohuis in het open buitengebied van Roderwolde aan de doorgaande weg
Gaafheid / authenticiteit
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van zowel interieur als exterieur het pompgebouw annex trafohuis inclusief de beide schroefpompen
- vanwege de waarde van het pompgebouw in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundig/landschappelijke structuur van de directe omgeving
Zeldzaamheid
- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van het pompgebouw annex trafohuis in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische, civieltechnische en stedenbouwkundige kenmerken