Boerderijcomplex Rolde

Inleiding

Een BOERDERIJCOMPLEX bestaande uit een dwarshuis met negentiende-eeuws voorkomen en een schuur waarvan het uiterlijk van het woongedeelte rond 1915 stamt. De schuur is schuin tegen de zuidoostelijke hoek van het dwarshuis aangebouwd. Door deze gegroeide situatie is zowel aan voor- als achterzijde een ruim erf ontstaan. Het pand heeft dienst gedaan als Schultehuis en is gelegen aan de noordzijde van de eveneens cultuurhistorisch waardevolle Grote Brink in Rolde met daaraan veel oude monumentale bomen. Zowel de boerderij, waarbij de inrijdeuren in de voorgevel zijn aangebracht, als het hoofdgebouw hebben in de loop der jaren enkele wijzigingen ondergaan. Aan de noordoostzijde van het dwarshuis staat een niet originele dubbele garage onder zadeldak die niet onder de provinciale bescherming valt. Langs de west- en achterzijde van de boerderij is nog (een gedeelte van) de originele keienbestrating aanwezig, verder sobere erfinrichting.

Omschrijving

Een uit 1 bouwlaag bestaande BOERDERIJ op rechthoekige plattegrond die is opgetrokken in een rood/bruine baksteen op een lage grijze plint. De boerderij wordt gedekt door een schilddak; de dakbedekking bestaat voornamelijk uit riet, waarbij op het voorschild en het voorste gedeelte van de boerderij niet originele betonnen pannen zijn aangebracht; de nokhoekschoorsteen aan de zuidzijde is vervangen door een niet originele houten makelaar; uilenbord achterzijde; voorzijde uitkragende houten bakgoot op klossen; zijgevels met muurplaat.
In de voorgevel een gemetseld verhoogd middengedeelte onder lessenaarsdak; windveren; twee T-vensters; opgeklampte baander onder rollaag; vier T-vensters; bovenlicht voorzien van glas-in-lood; latei; entree (nummer 25) bestaande uit een smalle paneeldeur voorzien van ovaal venster en bovenlicht onder latei.
Westelijke zijgevel met opgeklampte zijbaander onder latei; gewijzigde gevelindeling; van enkele vensters is kozijn verdwenen; gevel op enkele plaatsen opnieuw opgetrokken in niet originele baksteen.
De oostelijke gevel wordt geleed door een opgeklampte deur; 6-ruits liggende gietijzeren vensters met gemetselde lekdorpel. Gewijzigde achtergevel met opgeklampte deuren en diverse vensters.
Het schuin aangebouwde DWARSHUIS op rechthoekige plattegrond is opgetrokken in een rood/bruin genuanceerde baksteen op een gepleisterde plint, echter ter plaatse van de zuidzijde op een gemetseld trasraam onder rollaag. Het woonhuis wordt gedekt door een afgeplat zadeldak; dakschilden belegd met gesmoorde oude Hollandse pan; houten windveer; niet originele daklijst; twee gemetselde nokschoorstenen voorzien van schoorsteenbord; aan de voorzijde een kroonlijst met bakgoot in niet originele detaillering; achterzijde zinken mastgoot op gootbeugels.
De (zuidelijke) symmetrische voorgevel wordt geleed door vier 6-ruits schuifvensters onder hanenkam met gepleisterde lekdorpels; in het midden de entree die bestaat uit een houten paneeldeur; deuromlijsting met een niet originele detaillering; natuurstenen onderdorpel en neut; 2-ruits bovenlicht. De oostelijke zijgevel wordt geleed door drie vensters als in de voorgevel; 4-ruits verdiepingsvenster met aan weerszijden 2 niet originele vensters. In de achtergevel twee vensters als in de voorgevel; opgeklampte deur met 2-ruits bovenlicht.
De westelijke gevel wordt geleed door drie 6-ruits schuifvensters als in de voorgevel; 4-ruits verdiepingsvenster onder hanenkam; aan weerszijden twee niet originele vensters; smalle opgeklampte deur met bovenlicht onder rollaag; gemetselde stoep.

Waardering

Het boerderijcomplex is van algemeen belang voor de provincie Drenthe op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• vanwege de hoge waarde van het dwarshuis van de boerderij als voormalig schultehuis, als uitdrukking van de vroegere bestuurlijke structuur binnen de provincie Drenthe

Architectuurhistorische waarde

• als representant van een boerderijcomplex met een rijke bouwkundige geschiedenis. Vanwege de waarde van het dwarshuis dat in huidige vorm stamt uit de negentiende eeuw in een overwegend Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Vanwege de waarde van de bijbehorende schuur met woongedeelte in Overgangsarchitectuur uit omstreeks 1915.
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de sobere detaillering van zowel het dwarshuis in Ambachtelijk-traditionele trant als het woongedeelte van de schuur in Overgangsarchitectuur

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de zeer beeldbepalende ligging van het boerderijcomplex aan de historische brinkruimte en als belangwekkend historisch-bestuurlijk onderdeel van de oorspronkelijke bebouwingsstructuur aan de Grote Brink

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van de complexonderdelen
• vanwege de waarde van de boerderij in relatie tot de gaafheid van de directe omgeving en de omliggende bebouwingsstructuur aan de cultuurhistorisch waardevolle Grote Brink

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van een boerderijcomplex met dwarshuis als voormalig schultehuis in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken