Villa “Anna”

Inleiding

Een in 1912 als dokterswoning gebouwde VILLA, genaamd ‘Villa Anna’. De woning staat op het Nijborgterrein, een deels omgracht terrein van een voormalig landgoed. Vanwege de ligging op dit terrein bestaat er samenhang met de drie naastgelegen villa’s, waarvan Hoofdweg 274 is aangewezen als rijksmonument en Hoofdweg 270 is aangewezen als provinciaal monument. Aan de rechter achterzijde is een gedeelte van het pand ingericht als praktijkruimte met een aparte ingang. In 1953 zijn in opdracht van de toenmalige eigenaar, dr. Kraak, twee zolderkamers met dakkapellen gerealiseerd en in 1956 werd de vrijstaande garage gedeeltelijk herbouwd. In 1971 liet dokter Wiarda de praktijkruimte aan de achterzijde wijzigen. Het dwars geplaatste bouwvolume aan de achterzijde is waarschijnlijk het voormalige woonhuis, met de voormalige entree in de (westelijke) achtergevel. Het pand staat sterk teruggerooid op een ruim perceel met veel hoge begroeiing rondom, een zeer diepe achtertuin met gazon en ondermeer enkele fruitbomen.

Omschrijving

Een gedeeltelijk in 1, gedeeltelijk in 2 bouwlagen en deels onderkelderde VILLA op samengestelde plattegrond. De woning is opgebouwd uit verschillende bouwvolumes met aan de voorzijde (oostkant) een rechthoekig bouwvolume van twee bouwlagen onder een plat dak. Links daarvan een dwars daarop geplaatst rechthoekig bouwvolume onder een half schilddak en verder een langs de achterzijde geplaatst rechthoekig bouwvolume onder schilddak. Deze schilddaken zijn belegd met een zwart geglazuurde Tuile du Nord pan. Alle kappen zijn voorzien van een geprofileerde daklijst met uitkragende bakgoot. Het zuidelijk dakschild boven de linker zijgevel is voorzien van een dakkapel onder overkragend plat dak en niet origineel dakvenster. Het westelijk dakschild aan de achterzijde heeft een gemetselde dakkapel onder zadeldak met een uitkragende bakgoot en een dubbel staand venster. Tevens een niet origineel dakvenster. Rechts op het platte dak een hoog opgaande vierkante en wit geschilderde gemetselde schoorsteen.
De gevels van het risaliserende platte bouwvolume zijn opgetrokken in wit blokpleisterwerk op een lage donkerrode plint. Tegen de oostgevel hiervan een 3-kantige erker van blokpleisterwerk; H-vensters met glas in lood bovenlicht voorzien van nietn originele voorzetbeglazing. Hierboven een balkon voorzien van houten balustrade met vaasvormige balusters, waarop een dubbele porte brisee met bovenlicht voorzien van glas in lood uitkomt. De vensters in de noordelijke zijgevel zijn voorzien van een gemestelde lekdorpel van rood/bruine baksteen en een gepleisterde aanzet- en sluitsteen.
De voorgevel van het lagere bouwvolume aan de zuidzijde wordt geleed door twee H-vensters onder een uitkragende gepleisterde hanenkam met dito aanzet- en sluitsteen.
Rechts in deze gevel bevindt zich de entree die bestaat uit een gemetselde deuromlijsting, met rechts een geintegreerde briefopening. Deze omlijsting is aan weerszijden van de deur uitgevoerd in rode baksteen met aan de onderzijde een gedecoreerde natuursteen neut. Rond het verdiept liggende rondboog bovenlicht is de omlijsting uitgevoerd in wit pleisterwerk. Verder een houten paneeldeur met groot vierkant venster met een natuursteen onderdorpel en neut. Tussen de duer en bovenlicht, net boven het geprofileerde kalf een glazen afdakje aan ijzeren stangen. Links van de entree een origineel hekwerk van gekrulde ijzeren buis. Tegen de zijgevel van dit bouwvolume een rechthoekige houten serre op in blokwerk gepleisterde opbouw met plat zinken dak; staande vensters met (gedeeltelijk) glas-in-lood.

De (zuidelijke) zijgevel van het bouwvolume aan de achterzijde wordt geleed door T-vensters met getoogd bovenlicht onder rollaag voorzien van glas-in-lood. In de achterzijde drie gevelopeningen onder getoogd bovenlicht met glas in lood: rechts een niet originele deur, links daarvan een T-venster en links daarvan, in het midden van de achtergevel een portiek met originele paneeldeur voorzien van vijf boven elkaar geplaatste venstertjes onder een geprofileerd kalf, waarschijnlijk de voormalige entree. Tegen de noordzijde van het aan deze zijde inspringende bouwvolume een niet originele platte houten aanbouw ten behoeve van de ingang van de dokterspraktijk.

Waardering

De villa is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde:

• de villa gebouwd als dokterswoning vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als bijzondere  uitdrukking van de huisvesting van notabelen in Drenthe

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de villa uit 1912 als bijzondere uitdrukking van woonhuisarchitectuur in Eclectische stijl met Neoclassicistische kenmerken in Drenthe;
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de opvallende en zorgvuldige detaillering in Eclectische stijl met Neoclassicistische kenmerken

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de bijzondere betekenis van de villa voortkomend uit de beeldbepalende situering aan de doorgaande weg temidden van villa-achtige bebouwing
• vanwege de ensemblewaarde van de villa gelegen in een reeks van waardevolle villa’s op het voormalige Nijborgterrein waarvan Hoofdweg 274 in procedure is aangewezen als rijksmonument, en Hoofdweg 270 eveneens in procedure is om te worden aangewezen als provinciaal monument

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur van de villa;
• vanwege de waarde van de villa in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld van de omgeving

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de villa in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken