Villaboerderij Tweede Exloërmond

Inleiding

Een in 1936 gebouwde VILLABOERDERIJ met STOOKHOK in Interbellumarchitectuur met elementen van de Engelse Landhuisstijl. De forse boerderij heeft de inrijdeur in de voorgevel en een aanbouw met steekkap tegen de zijgevel. Het nog steeds agrarisch in gebruik zijnde pand ligt beeldbepalend op een ruim perceel in een veenkoloniaal lint van deels agrarische bebouwing in Exloerkijl ten zuiden van het dorp Tweede Exloërmond. Bepalend voor het aanzicht van de boerderij vanaf de openbare weg is de ruime voortuin met gazon en enkele deels oude bomen en heesters en het ontbreken van een erfafscheiding langs de weg. Op het zij- en achtererf diverse aanbouwen die niet onder de provinciale bescherming vallen.

Omschrijving

Een 1 bouwlaag hoge en deels onderkelderde VILLABOERDERIJ op samengestelde plattegrond. De gevels zijn opgetrokken in bruin/rode baksteen op een trasraam van bruine baksteen onder rollaag. Het hoofdvolume op rechthoekige plattegrond wordt gedekt door een aan twee zijden afgewolfd zadeldak belegd met een oranje verbeterde Hollandse pan; zinken mastgoot op gootbeugels; van baksteen opgemetselde nokschoorsteen; rechthoekige gemetselde nokhoekschoorsteen op de aanbouw aan de zuidzijde.
De oostelijk gelegen voorgevel wordt geleed door een opgeklampte segmentboogvormige baander onder gemetselde segmentboog; twee samengestelde vierkante vensters die bestaan uit een liggend venster en twee bovenlichten die voorzien zijn van glas-in-lood; aan weerszijden van het liggende venster een diagonaal opgeklampt luik; gemetselde lekdorpel. Verder een gemetselde bloembak in bruine baksteen die doorloopt om de hoek; liggend venster dat aan in de zuidgevel doorloopt onder mastgoot voorzien van glas-in-lood en gemetselde lekdorpel; onder het venster verticaal metselwerk in bruine baksteen. Drie 2-ruits verdiepingsvensters voorzien van gemetselde lekdorpel.
De entree is gelegen op de zuidoosthoek van de boerderij en bestaat uit een houten rondboog deur voorzien van 4-ruits staand venster; gemetselde stoep; verticaal metselwerk tussen bloembak en venster rechts van de deur.
In de oostgevel van de aanbouw een liggend venster voorzien van gemetselde lekdorpel en opgeklampte luiken. De oostelijke topgevel van de aanbouw wordt geleed door een liggend venster voorzien van gemetselde lekdorpel en opgeklampte luiken; 2-ruits bovenlicht voorzien van glas-in-lood; verdiepingsvenster voorzien van bovenlicht, luiken en gemetselde lekdorpel; diagonale houten betimmering van bovenste gedeelte van topgevel. Gemetselde muur met rondboog poortdeur tussen stookhok en boerderij.
De zijgevels van de schuur worden geleed door liggende 8-ruits vensters voorzien van gemetselde lekdorpel die in 4 paren van 2 zijn gerangschikt. De achtergevel van de schuur is voorzien van vensters voorzien van lekdorpel en een opgeklampte baander.
Aan de zuidzijde een door een tuinmuur met de boerderij verbonden STOOKHOK op rechthoekige plattegrond. Het gebouw is opgetrokken in roodbruine baksteen op een trasraam van bruine baksteen onder rollaag en wordt gedekt door een zadeldak belegd met een oranje verbeterde Hollandse pan; gemetselde nokhoekschoorsteen op de oostzijde van het dak. De oostelijke topgevel van het stookhok wordt geleed door een liggend venster voorzien van een gemetselde lekdorpel en opgeklampte luiken; klein vierkant verdiepingsvenster; diagonale houten betimmering van de bovenzijde van de topgevel.

Waardering

De boerderij is van algemeen belang voor de provincie Drenthe op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde:

• vanwege de waarde van de villaboerderij als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het Drentse boerenbedrijf in de jaren dertig van de twintigste eeuw

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de villaboerderij als bijzondere uitdrukking van Interbellumarchitectuur met elementen van de Engelse Landhuisstijl uit 1936 in Drenthe
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in Interbellumarchitectuur met elementen van de Engelse Landhuisstijl

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de beeldbepalende ligging van de boerderij in het agrarische, veenkoloniale bebouwingslint van Tweede Exloërmond
• vanwege de betekenis van de villaboerderij en het stookhok als essentiële onderdelen van een boerderijcomplex dat als representant van de historische Drentse boerderij in cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig opzicht van belang is

Gaafheid

• vanwege de hoge mate van gaafheid van de zichtzijden van de boerderij
• vanwege het belang van het complex in relatie tot de redelijke mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld van de omgeving in het voormalige kanaaldorp Tweede Exloërmond.

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de boerderij in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken