Halteplaats Valthe

Inleiding

Een in 1904 in Overgangsarchitectuur met belangrijke kenmerken van de Art Nouveau gebouwde HALTEPLAATS voor de Noord Ooster Lokaal Spoorwegmaatschappij (NOLS). Het gebouw is ontworpen door de vermaarde Amsterdamse architect Eduard Cuypers. Het gebouw ligt aan de rand van Valthe langs de voormalige spoorbaan. Hoewel het pand is verbouwd om een woonfunctie mogelijk te maken heeft het zijn herkenbaarheid als stationsgebouw behouden. In het midden van de topgevel aan de oostzijde is nog een origineel tegeltableau te vinden met daarin “Valthe”. Daaronder is op de plint nog de geschilderde kilometeraanduiding “KM.81.996” te lezen.
De halteplaats van Valthe vormt een ensemble met de halteplaats van Exloo die eveneens in procedure is om te worden aangewezen als provinciaal monument. In het landschap is de voormalige spoordijk nog deels te herkennen. Het tracee fungeert tegenwoordig gedeeltelijk als fietspad.

Omschrijving

Een 1 bouwlaag bestaande en op samengestelde plattegrond gebouwde HALTEPLAATS die gedeeltelijk is opgetrokken in rood/bruine baksteen op een van rode baksteen gemetselde plint onder geglazuurde afzaat. De noord-, west- en zuidgevel van het pand zijn voorzien van wit pleisterwerk op een rood bakstenen plint voorzien van afzaat; banden van groen geschilderde Bentheimer zandsteen. Het geheel wordt gedekt door een samengesteld overkragende kap belegd met oranje opnieuw verbeterde Hollandse pannen; gemetselde nokschoorsteen; houten bakgoten op houten klossen; windveren op houten klossen.
De westelijke gevel wordt geleed door een staand venster voorzien van dubbel bovenlicht onder uitkragende latei; groen geschilderde segmentboog; drie rijen geglazuurde afzaat aan de onderzijde. Verdiepingsvenster bestaande uit 2 gekoppelde vensters met bovenlicht; rij afzaten onder onderdorpel; gevelbetimmering door middel van schroten boven de vensters.
Het rechter deel van de westelijke gevel bestaat uit een rechthoekige aanbouw onder doorlopend dakschild die tegen het middengedeelte is aangebouwd. Deze aanbouw is opgetrokken in hout op een gemetselde onderbouw en voorzien van een venster en deur onder dubbel bovenlicht; rechts daarvan een staand venster onder segmentboog op 3 rijen afzaten en een plint.
Tegen de noordgevel een houten aanbouw onder lessenaarsdak op gemetselde onderbouw voorzien van afzaat; westgevel twee deuren voorzien van venster en een gemetselde stoep met metalen rooster. Noordgevel van de aanbouw twee niet originele vensters; plint verspringend onder de vensters; rechterzijde noordgevel voorzien van houten betimmering.
De oostelijke gevel van hoofdgebouw en aanbouw is voorzien van een rondvenster in rollaag van rode baksteen; deur voorzien van 2-ruits venster en 2-ruits bovenlicht onder latei en segmentboog; samengesteld liggend venster onder latei en voorzien van 3 rijen afzaten aan de onderzijde. Boven het venster de gevelsteen met de naam van de halte.
Links in de oostgevel de voormailge wachtruime onder een overstekend deel van het dakschild dat is voorzien van een houten bakgoot op decoratief bewerkte houten klossen; paneeldeur voorzien van dubbel venster; gemetselde stoep; bovenlicht; 2 zijlichten voorzien van dubbel bovenlicht; daaronder 3 lagen afzaten op een van rode baksteen gemetselde plint; twee houten bankjes op gemetseld onderstel.
In het midden van de zuidelijke zijgevel een gedeeltelijk uitkragende gepleisterde schoorsteen die van de plint door de windveer heen naar de nok gaat; aan weerszijden een staand venster onder groen geschilderde latei en voorzien van een lekdorpel van afzaten.

Waardering

De halteplaats van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de halteplaats vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de infrastructurele ontwikkelingen in Drenthe rond 1900

Architectuurhistorische waarde

• als bijzondere uitdrukking van een halteplaats gebouwd ontworpen in 1904 door de Amsterdamse architect Eduard Cuypers in Overgangsarchitectuur met belangrijke kenmerken van de Art Nouveau
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in Overgangsarchitectuur met belangrijke kenmerken van de Art Nouveau

Stedenbouwkundige / ensemblewaarde

• vanwege de beeldbepalende ligging van de halteplaats net buiten Valthe
• vanwege de ensemblewaarde van de halteplaats als essentieel historisch-functioneel complexonderdeel van de voormalige spoorlijn in samenhang met de in Exloo gesitueerde halteplaats die eveneens in procedure is om te worden aangewezen als provinciaal monument

Gaafheid / authenticiteit

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur van de halteplaats;
• vanwege de waarde van de tramhalte en -remise in relatie tot de redelijke mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur van de omgeving waarin de voormalige spoordijk nog is te herkennen

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de halteplaats in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken