Keuterij Gasteren

Inleiding

KEUTERIJ, volgens de eigenaar gebouwd in 1926 in opdracht van dhr. Uiterwijk, de enige eigenerfde boer in Oudemolen als boerenarbeiderswoning. Qua type kan het pand worden omschreven als keuterij, hoewel het pand lange tijd bewoond is geweest door de familie Berendsen, waarvan de kostwinner schoen- en zadelmaker was. De keuterij is gelegen aan de weg van Gasteren naar Oudemolen. Het pand is beeldbepalend gelegen aan de doorgaande weg en heeft een open ligging tegenover de heideontginning. De omliggende gronden zijn nu veelal bestemd als natuurterrein, ondermeer de “Gasterse Duinen”. De woonfunctie van het pand is inmiddels uitgebreid naar een deel van de schuur, dit doet echter geen afbreuk aan het totaalbeeld. Het erf van de keuterij is zeer sober ingericht, voornamelijk met gras, passend bij het historische, agrarische karakter van de keuterij.

Omschrijving

De 1 bouwlaag hoge KEUTERIJ op samengestelde plattegrond is opgetrokken in bruin genuanceerde baksteen op een trasraam onder rollaag.
Het pand is gedekt door een aan achterzijde afgewolfd zadeldak met een vernieuwde platte Muldenpan; gemetselde nokhoekschoorsteen met schoorsteenbord; strakke houten windveer; uilenbord met makelaar.
De gevels van het woongedeelte worden geleed door H-vensters; segmentboog met aanzet- en sluitsteen; gemetselde lekdorpel.
In de schuur getoogde gietijzeren vensters met decoratieve roedenverdeling; rollaag; gemetselde lekdorpel. In de zuidelijke zijgevel een zijbaander met opgeklampte inrijdeur in onderschoer waarboven een liggend bovenlicht met 8-ruits roedenverdeling.
De entree is gelegen in de voorgevel ter plaatse van de noordelijke krimp. De toegangsdeur is vervangen door een niet origineel exemplaar met venster.

Waardering

De keuterij van het krimpentype is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de keuterij als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het Drentse boerenbedrijf en in het bijzonder van de (heide)ontginningen, thema binnen de agrarische ontwikkeling in de Drentse zandgebieden.

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de keuterij uitgevoerd als krimpentype als bijzondere uitdrukking van boerderijarchitectuur in Ambachtelijk-traditionele stijl in Drenthe onder invloed van de boerderijtypen in de veenkoloniën;
• vanwege de esthetische kwaliteiten van de keuterij;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering.

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de betekenis van de boerderij voortkomend uit de in historisch-functioneel opzicht kenmerkende en bovendien zeer beeldbepalende open situering aan de doorgaande weg tegenover de heideontginning.

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur van de keuterij;
• vanwege de vanwege de waarde van de keuterij in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de rurale omgeving met tegenovergelegen heideontginning.

Zeldzaamheid

• vanwege de hoge mate van zeldzaamheid van de keuterij in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken.