Overslagplaats stoomtram

Inleiding

Een omstreeks 1920 aan de oude tramlijn gebouwde voormalige OVERSLAGPLAATS voor de stoomtram in sobere Overgangsarchitectuur. De overslagplaats behoorde tot de in 1914 geopende lijn Oosterwolde Assen, die in 1916 werd uitgebreid met de lijn Hijkersmilde-Meppel. De lijn speelde indertijd een belangrijke rol in het transport van de producten van de land-, tuin-, en bosbouw van de landbouwkolonies Frederiksoord en Wilhelminaoord. Deze kolonies werden in het eerste kwart van de negentiende eeuw door de Maatschappij van Weldadigheid opgericht. In 1992 is de functie van het pand gewijzigd in atelier. Daartoe is de gevelindeling en detaillering op onderdelen aangepast. Tegenwoordig is er detailhandel in gevestigd. Het pand ligt in de lengterichting langs een fietspad aan de Koningin Wilhelminalaan (ruwweg de plaats van de voormalige trambaan) en wordt aan drie zijden omringd door bomen. Vanaf de weg ontnemen bosschages het zicht op de (deels aangepaste) laadopeningen aan de noordzijde van het pand. Door het verwijderen van de tramrails is de functionele erfinrichting niet meer origineel. Tevens parkeerruimte achter het pand en ter plaatse van de entree een terras met niet originele pergola.

Omschrijving

Een uit 1 bouwlaag bestaande op rechthoekige plattegrond gebouwde OVERSLAGPLAATS die is opgetrokken in rood/bruine baksteen. Het gebouw wordt gedekt door een overkragend zadeldak dat is voorzien van niet originele golfplaten; zinken mastgoot; gootbeugels op houten klossen; gemetselde nokschoorsteen voorzien van schoorsteenbord; smalle geprofileerde houten windveer.
De topgevels zijn opgebouwd uit gemetselde hoekpilasters met daarop een uitkragende
gevelbeëindiging die wordt gesloten door middel van een natuurstenen sluitsteen in de nok. Het hierdoor ontstane terugliggende gevelvlak wordt aan de oostzijde geleed door 2 T-vensters voorzien van gemetselde lekdorpel, betonnen latei, gemetselde segmentboog en verdiept liggend gepleisterd boogveld; paneeldeur met samengesteld venster, 6-ruits bovenlicht, betonnen latei, gemetselde segmentboog, natuurstenen neuten.
De gevelindeling aan de westzijde is gewijzigd; 2-ruits venster onder rollaag; niet originele opgeklampte schuifdeur.
De lange gevels aan noord- en zuidzijde bestaan uit 7 traveeën, waarvan per gevel 4 zijn voorzien van op laadhoogte aangebrachte opgeklampte deuren onder betonlatei waarboven gemetselde ontlastingboog en voorzien van een gemetselde onderdorpel. In het 2e en 3e travee van de noordgevel zijn deze vervangen door een niet origineel venster met glas. Zowel aan noord- als zuidzijde 7 liggende vensters met 3-ruits roedenverdeling onder rollaag en voorzien van gemetselde lekdorpel.

Waardering

De overslagplaats voor de stoomtram is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de overslagplaats voor de stoomtram vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de infrastructurele ontwikkelingen in Drenthe rond 1920 alsmede vanwege de infrastructurele rol binnen de landbouwkolonies Frederiksoord en Wilhelminaoord die in het eerste kwart van de negentiende eeuw door de Maatschappij van Weldadigheid waren opgericht

Architectuurhistorische waarde

• als bijzondere uitdrukking van een overslagplaats voor de stoomtram gebouwd rond 1920 in een sobere Overgangsarchitectuur
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in een sobere Overgangsarchitectuur

Stedenbouwkundige / ensemblewaarde

• vanwege de beeldbepalende ligging van de overslagplaats voor de stoomtram aan de doorgaande weg binnen het gebied dat in procedure is voor aanwijzing als van rijkswege beschermde gezicht van Frederiksoord/Wilhelminaoord
• vanwege de waarde van de overslagplaats als essentieel historisch-functioneel onderdeel van de door de Maatschappij van Weldadigheid opgerichte landbouwkolonies Frederiksoord en Wilhelminaoord

Gaafheid / authenticiteit

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur van de overslagplaats voor de stoomtram;
• vanwege de waarde van de overslagplaats voor de stoomtram in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld aan de Koningin Wilhelminalaan binnen het gebied dat in procedure is voor aanwijzing als van rijkswege beschermd gezicht van Frederiksoord/Wilhelminaoord

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de overslagplaats voor de stoomtram in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken