Schoolmeesterswoning Steenwijksmoer

Inleiding

De SCHOOLMEESTERSWONING is gebouwd in 1932 in een traditionalistische Interbellumarchitectuur naar een ontwerp van J. van Dongen. De sober vormgegeven dienstwoning maakt samen met de kerk en de pastorie deel uit van een katholiek centrum. Het complex vormt een kenmerkende uitdrukking van de ontwikkelingen in het gebied; met de komst van de katholieke veenarbeiders uit het naburige Duitsland ontstonden in Zuidoost Drenthe op diverse plekken katholieke centra. Van het complex is de kerk aangewezen als beschermd rijksmonument. De pastorie Hoofdweg 30 is eveneens in procedure om te worden aangewezen als provinciaal monument. Het ligt vrijstaand in een naar achter verspringende rooilijn aan de noordwest zijde en op enige afstand van de openbare en doorgaande weg naast de pastorie en daarnaast de St. Fransiscus kerk op een perceel omgeven door een tuin met gazon, bosschages en een grote beuk in de achtertuin.

Omschrijving

De SCHOOLMEESTERSWONING heeft een samengestelde plattegrond, een verhoogde bouwlaag en een zadeldak belegd met een verbeterde holle pan, een hoekpan, een bakgoot met vergaarbak en hemelwaterafvoer over de gevel. Vanuit de achtergevel is de nokhoekschoorsteen met verbreding en sierrand opgemetseld. De daklijst bestaat uit een gemetselde rand van twee lagen en een uitkragende getrapte hoek aansluitend op de gevels. De dienstwoning is opgetrokken in een gele met grijs genuanceerde baksteen op een trasraam met rollaag. De voorgevel wordt geleed door drie vensters met bovenlicht en rollaag op de begane grond, drie openslaande dubbelvenster op de verdieping en in de topgevel een klein vierkant venster, alle met een lekdorpel van tegels. De zuidgevel is voorzien van een venster en de entree, hier bevindt zich een geveluitbouw met een zadeldak voorzien van drie staande vensters en een hemelwaterafvoer. De achtergevel wordt geleed door een drielichts venster met bovenlichten en op de verdieping twee drielicht vensters met ieder een openslaand dubbelvenster. De achtergevel gaat over in de achterzijde van de aanbouw met zadeldak aan de oostzijde. Hierin bevindt zich een strokenhouten deur, over de gevel loopt een hemelwaterafvoer met vergaarbak en aan de oostzijde bevindt zich een venster en een deur. De oostgevel wordt geleed door een drieledig venster met gekleurd glas in lood en twee kleine vensters. De entree ligt inpandig onder een rondboog met een rollaag en bestaat uit een strokenhouten deur met een venster van glas in lood. De deur heeft een taps toelopende bovenkant onder een rondbogige omlijsting, een stootbord met spijkerkoppen, een ingemetselde briefopening, een natuurstenen onderdorpel en neuten en een gemetselde vloer.

Waardering

De schoolmeesterswoning is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• de schoolmeesterswoning vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een dienstwoning behorende bij een onderwijsvoorziening op het Drentse platteland in de jaren dertig van de twintigste eeuw; en als onderdeel van een complex dat van waarde is als uitdrukking van de sociaal-religieuze ontwikkelingen in de veengebieden van Zuidoost Drenthe

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de schoolmeesterswoning uit 1932 naar een ontwerp van J. van Dongen uit Apeldoorn als representant van woonhuisarchitectuur in een traditionalistische Interbellumarchitectuur in Drenthe;
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de (deels nog aanwezige) zorgvuldige detaillering van de schoolmeesterswoning in een traditionalistische Interbellumarchitectuur

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de bijzondere betekenis van de pastorie voortkomend uit de beeldbepalende ligging aan de Hoofdweg in Steenwijksmoer
• vanwege de ensemblewaarde met de naastgelegen rijksmonumentale kerk en de pastorie als onderdelen van het katholieke complex, waarvan de pastorie eveneens in procedure is om te worden aangewezen als provinciaal monument

Gaafheid

• vanwege de redelijke mate van gaafheid van (delen van) het exterieur van de schoolmeesterswoning;
• vanwege de waarde van de pastorie in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en de hoge mate van gaafheid van het bebouwingsbeeld van de omgeving

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de schoolmeesterswoning in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken