Slijterij / café / boerderij Roderwolde
Inleiding
Een omstreeks 1895 gebouwde voormalige SLIJTERIJ-CAFE-BOERDERIJ, in een Ambachtelijk-traditionele stijl gebouwd in de kern van Roderwolde. Het pand, genaamd ‘Het Rode Hert’, staat op een uit cultuurhistorisch oogpunt gezien belangrijke plek in het dorp schuin tegenover de rijksmonumentale kerk en de dwarshuisboerderij Hoofdstraat 23 die eveneens is aangewezen als provinciaal monument. Momenteel is er een restaurant annex zalencentrum in het pand gevestigd.
Aan de achterzijde hebben enkele verbouwingen en toevoegingen plaatsgevonden. De westelijk van het hoofdgebouw gelegen aangebouwde schuur is wegens slechte bouwkundige staat onlangs geheel opnieuw opgetrokken in een niet originele baksteen, waarbij tevens de karakteristieke inrijdeur uit de voorgevel is verwijderd. Vanwege de algehele herbouw van de schuur kan geen sprake zijn van provinciale bescherming van dit onderdeel. Niettemin is de hoofdvorm van de schuur voor de herkenbaarheid van de voormalige slijterij-cafe-boerderij van wezenlijk belang.
Het gebouw ligt zonder voorerf direct aan de weg met een niet meer originele erfinrichting.
Omschrijving
Een uit 1 bouwlaag bestaande en op rechthoekige plattegrond gebouwde voormalige SLIJTERIJ-CAFE-BOERDERIJ die is opgetrokken in rode baksteen. Het pand wordt gedekt door een afgewolfd zadeldak belegd met een oranje verbeterde Hollandse pan; bakgoot in houten betimmering op gedecoreerde consoles. Links van het midden van het zuidelijk dakschild een uit rode baksteen opgetrokken dakkapel onder overkragend zadeldak met zinken dakbedekking; geprofileerde windveer; uitkragende bakgoot op klossen; twee gekoppelde 2-ruits vensters met bovenlicht onder hanenkam.
De asymmetrische voorgevel wordt geleed door acht T-vensters met bovenlicht voorzien van geschilderd suggestief glas-in-lood, onder gemetselde hanenkam en met houten onderdorpel; onder de vensters ter hoogte van het maaiveld een ventilatieopening onder rollaag. Van één van de vensters in de voorgevel is de houten onderdorpen later vervangen door een betonnen exemplaar.
De entree is gelegen links van het midden in een ondiepe segmentboogportiek en bestaat uit een niet originele winkeldeur; geprofileerd kozijn; siermetselwerk in boogveld; houten onderdorpel.
De oostelijke gevel is opnieuw opgemetseld en wordt geleed door drie vensters onder hanenkam en voorzien van houten onderdorpel. Het middelste venster is authentiek en bij de herbouw van de gevel teruggeplaatst. Verder bevindt zich in deze gevel een houten paneeldeur onder hanenkam.
De westelijke zijgevel wordt geleed door een samengesteld venster bestaande uit twee T-vensters voorzien van middenstijl.
Tegen de noordelijk gelegen achtergevel een omstreeks 1930 aangebouwd rechthoekig bouwvolume van twee bouwlagen hoog, opgetrokken in rode baksteen op een hoog trasraam van antracietkleurige metselklinker onder strekkenlaag. De aanbouw wordt gedekt door een plat, licht overkragend dak voorzien van boeiboord. Tegen de noordoostelijke hoek van de aanbouw een hoog opgaande gemetselde rechthoekige schoorsteen, aan de onderzijde opgaand in een uitkragend geveldeel. De gevel van de aanbouw wordt geleed door twee niet originele vensters en een niet originele deur, beide onder donkerkleurige latei. De deur is voorzien van een niet originele luifel. Verder vier staande gekoppelde verdiepingsvensters voorzien van doorlopende houten onderdorpel.
De aanbouw is aan zowel de oost- als aan de westzijde later uitgebreid met een platte aanbouw langs de achtergevel van het oorspronkelijke pand. Beide delen van de aanbouw zijn opgetrokken in een rode baksteen op hoog donkerkleurig trasraam onder strekkenlaag en voorzien van (samengestelde) vensters. Deze vensters zijn gedeeltelijk voorzien van een niet originele detaillering.
De naast de oudste uitbouw aangebrachte forse dakkapel valt niet onder de provinciale
bescherming.
Zoals in de inleiding reeds is aangegeven valt ook de nieuw gebouwde aangebouwde schuur niet onder de provinciale bescherming.
Waardering
De slijterij-café-boerderij is van algemeen belang voor de provincie Drenthe op grond van de volgende criteria:
Cultuurhistorische waarde
- vanwege de waarde van de slijterij-café-boerderij als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van de horecavoorzieningen op het Drentse platteland omstreeks 1900
Architectuurhistorische waarde
- als representant van een slijterij-café-boerderij uit omstreeks 1895 in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant
- vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de sobere detaillering in een Ambachtelijk-traditionele stijl
Stedenbouwkundige/ensemble waarde
- vanwege de zeer beeldbepalende ligging van de slijterij-café-boerderij aan de Hoofdstraat schuin tegenover de rijksmonumentale kerk en de boerderij Hoofdstraat 23 die eveneens is aangewezen als provinciaal monument, en als belangwekkend onderdeel van de oorspronkelijke bebouwingsstructuur binnen het cultuurhistorisch waardevolle gebied van Roderwolde en omgeving
Gaafheid
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het hoofdgebouw van de slijterij-café-boerderij
- vanwege de waarde van de slijterij-café-boerderij in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld in het cultuurhistorisch waardevolle gebied van Roderwolde en omgeving
Zeldzaamheid
- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de slijterij-café-boerderij in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken