Villaboerderij Tweede Exloërmond

Inleiding

De VILLABOERDERIJ is gebouwd in 1927 in Interbellumarchitectuur. De boerderij is beeldbepalend gelegen aan het begin van het meer verdichte deel van het veenkoloniale bebouwingslint van Tweede Exloërmond. Het woonhuis met separaat bedrijfsgedeelte verspringen ten opzichte van elkaar maar er is wel een verbinding binnendoor aan de achterzijde van het woonhuis en de zijgevel van de schuur. De boerderij staat op een ruim perceel met aan de voorzijde een grote tuin met een gazon, bosschages en bomen en aan de noordoostzijde een schuinverlopend toegangspad en een lange oprijlaan.

Omschrijving

Van de VILLABOERDERIJ heeft het woonhuis een rechthoekige plattegrond, twee bouwlagen, is gedeeltelijk onderkelderd en het heeft een inzwenkend schilddak belegd met een grijze verbeterde holle pan, voorzien van een forse overstek met een gootlijst, een klein metalen dakvenster en hemelwaterafvoer over de gevels (gemetselde schoorsteen is verdwenen).
De gevels zijn opgetrokken in een roodbruine baksteen op een trasraam van gesinterde bakstenen met een rollaag die overloopt in een gemetselde lekdorpel on der de vensters. In het trasraam bevinden zich verdeeld over de gevels ventilatieopeningen voorzien van gemetselde lekdorpels en rollaag. Over alle gevels loopt boven de begane grond een van donkere bakstenen verticaal gemetselde speklaag.
De voorgevel heeft een symmetrische indeling en wordt geleed door twee over beide verdiepingen verlopend uitbouwen in de vorm van erkers voorzien van vensters met lekdorpels met sluitstenen, de gemetselde hoeken hebben een overhoekse aansluiting. De vensters zijn alle drieledig, op de begane grond met bovenlicht voorzien van glas in lood, op de verdieping voorzien van een groot raam en staande drielichts vensters. Tussen de verdiepingen zijn twee ruitvormige motieven van siermetselwerk aangebracht. Alle gevels van de bovenverdieping worden horizontaal geleed door vijf lagen van een donkere, iets geprononceerd gemetselde baksteen.
De noordoostelijke zijgevel wordt geleed door de entree en staande vensters. De zuidwestelijke gevelgeleding bestaat uit een staand venster, twee kleine vierkante vensters, drie kleine smalle vensters met muurdammen op de bovenverdieping en tussen de beide verdiepingen in drie smalle staande vensters die de trapopgang aangeven. Het keldervenster bevindt zich in de aanbouw onder een staand venster.
De entree bevindt zich naast de verspringende aanbouw waaraan een luifel is bevestigd boven een drietraps stenen stoep ondersteund door een houten zuil op het doorgetrokken trasraam. Naast een houten deur met een verticaal drielichtsvenster bevindt zich een smal staand venster vermoedelijk met glas in lood. Achter het hoofdvolume bevindt zich een aanbouw met een plat dak.
De grote schuur met een rechthoekige plattegrond heeft een afgewolfd zadeldak met grijze Muldenpannen, in de voorste nok bevindt zich een uilenbord. De voorgevel van de schuur is opgetrokken in een roodbruine baksteen op een gesinterd trasraam. De geleding bestaat uit drie liggende tweeruitsvensters op een gemetselde lekdorpel, twee vierkante (niet originele) vensters op de begane grond en een grote rechte baanderdeur met openslaande deuren. Midden op de gevel bevindt zich een wit gepleisterde strook tussen siermetselwerk met de stichtingsdatum 1927. In de achtergevel bevindt zich nog een baanderdeur en enkel niet nader te omschrijven gevelopeningen (vensters en deur).
Op het erf staat nog een klein gebouwtje met schilddak (achter de heg).

Waardering

De boerderij is van algemeen belang voor de provincie Drenthe op grond van de volgende criteria:

Cultuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de villaboerderij als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het Drentse boerenbedrijf in de jaren twintig van de twintigste eeuw

Architectuurhistorische waarde

• vanwege de waarde van de villaboerderij als bijzondere uitdrukking van Interbellumarchitectuur uit 1927 in Drenthe
• vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
• vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de opvallende en zorgvuldige detaillering in Interbellumarchitectuur

Stedenbouwkundige/ensemble waarde

• vanwege de beeldbepalende ligging van de boerderij aan het begin van het meer verdichte deel van het veenkoloniale bebouwingslint van Tweede Exloërmond

Gaafheid

• vanwege de hoge mate van gaafheid van de zichtzijden van de boerderij
• vanwege het belang van het complex in relatie tot de redelijke mate van gaafheid van de stedenbouwkundige structuur en het bebouwingsbeeld van de omgeving in het voormalige kanaaldorp Tweede Exloërmond.

Zeldzaamheid

• vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van de boerderij in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken