Winkel/woonhuis Assen
Inleiding
Het omstreeks 1910 gebouwde grote WINKEL/WOONHUIS op de hoek van de Marktstraat en de Weiersloop bepaalt samen met nummer 27-29 en herberg De Koppelpaarden het aanzicht van de Marktstraat vanaf De Kolk. Boven de geheel gewijzigde winkelpui kenmerken van de aan de Art Nouveau verwante Overgangsarchitectuur. Bij een grote verbouwing in 1926, naar een ontwerp van architect F.A. Göbel zou de opbouw van de hoekpartij worden gewijzigd. De vroeg-twintigste eeuwse spits, die daarbij tevens zou worden vervangen, is echter gehandhaafd gebleven. Het pand is in 1941 verder verbouwd naar een ontwerp van architect J.H. van Houten. De wijzigingen die in de loop van de twintigste eeuw aan de buitenzijde van het pand hebben plaatsgevonden betreffen voornamelijk ingrijpende wijzigingen aan de winkelpui, die hierdoor niet voor provinciale bescherming in aanmerking komt. In 2001 is de buitenzijde gerenoveerd naar een ontwerp van architect Jan Koops uit Assen.
De winkelwoning ligt binnen het van rijkswege beschermde gezicht van Assen.
Omschrijving
Het uit twee en op de hoek uit drie bouwlagen bestaande WINKEL/WOONHUIS op samengestelde plattegrond is opgetrokken in een bruin genuanceerde baksteen. Het pand wordt gedekt door een samengesteld, afgeplat dak met mastiek op het platte gedeelte. De aflopende delen zijn gedekt met Lucas IJsbrandspan, verbeterde Hollandse pan en gegolfde Friese pan. Tussen de topgevels aan de langszijden een uitkragende geprofileerde bakgoot op consoles op een beschoten crème geschilderde lijst. Op het zuidelijk dakschild aan de Weiersloop is een brede houten dakkapel onder plat dak aangebracht.
Het rechter gedeelte van de oostelijke langsgevel in de Marktstraat wordt op de verdieping geleed door vier T-vensters; bovenlicht met 8-ruits roedenverdeling en geel structuurglas; onderdorpel geïntegreerd in over de gevel doorlopende natuursteen cordonlijst; geprofileerd kalf; segmentboog met metselmozaïek in boogveld. De beide middelste vensters zijn met elkaar verbonden door een geglazuurde profielrand van rode vormsteen en zandstenen accenten. Deze lopen door tot de geglazuurde onderdorpels van het zoldervenster met bovenlicht voorzien van twee lagere zijlichten, dat verdiept ligt in de met een zandstenen tuit bekroonde geveltop.
De verdieping van het linkerdeel van de oostelijke langsgevel wordt geleed door twee H-vensters die op dezelfde wijze met elkaar en het bovenliggende venster zijn verbonden als het hiervoor beschreven paar. Dit bovenste venster (dat is voorzien van een storend metalen rolluik) is gelegen in een derde bouwlaag met een rechte en aan de rechterzijde aflopende gevelrand met natuurstenen dekrand en daaronder een band van eenvoudig siermetselwerk. Aan weerszijden van het venster een klimmend rondboogfries.
De hoger opgaande overhoekse hoekpartij wordt gekenmerkt door een rechthoekige erker met loggia, waarop een porte brisee uitkomt. Hierboven een op bakstenen kolommen met rondbogen rustende torenachtige bakstenen opbouw met rondboogfries; in- en uitzwenkende spits van het hoektorentje met lei in maasdekking, geprofileerde gootlijst en pironen.
De noordelijke langsgevel heeft in de tweede bouwlaag drie smalle vensters met getoogd 4-ruits bovenlicht onder een geglazuurde profielrand met drie segmentbogen en de eerder genoemde zandstenen accenten naar het venster in de derde bouwlaag, met een rechte gevelrand onder natuurstenen dekrand. In het spaarveld boven de segmentbogen zijn (recent?) panelen aangebracht met beschildering in de trant van de Art Nouveau.
Het linker geveldeel van de noordelijke langsgevel wordt is voorzien van een rechthoekige houten erker met staande vensters voorzien van bovenlicht met roedenverdeling. Deze gevel wordt geleed door een enkel en een drievoudig staand venster met bovenlicht voorzien van roedenverdeling onder segmentboog. Het licht risaliserende meest linkse geveldeel is symmetrisch ingedeeld, waarbij de tweede bouwlaag wordt geleed door twee samengestelde vensters onder segmentboog met roedenverdeling in het bovenlicht.
Samengesteld venster in de topgevel, waarvan het middelste raam is getoogd, onder een segmentboog met hoge boogtrommel en zijvensters met een halfronde afsluiting. De geveltop heeft twee randen van ongelijke lengte met natuurstenen deklijst en een afgeronde tuit van natuursteen.
De oorspronkelijke entree is bij verbouwingen aan de winkelpui verloren gegaan.
Waardering
Het winkel/woonhuis is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria:
Cultuurhistorische waarde
- het winkel/woonhuis vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van stedelijke winkelvoorzieningen in Drenthe
Architectuurhistorische waarde
- vanwege de waarde van het winkel/woonhuis uit omstreeks 1910 als bijzondere uitdrukking van winkelarchitectuur in Overgangsarchitectuur met kenmerken van de Art Nouveau in Drenthe;
- vanwege de esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
- vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in Overgangsarchitectuur met kenmerken van de Art Nouveau
Stedenbouwkundige/ensemble waarde
- vanwege de bijzondere betekenis van het winkel/woonhuis voortkomend uit de beeldbepalende hoekligging aan de Markstraat en Weiersloop, als belangwekkend onderdeel van het gevelbeeld binnen het van rijkswege beschermde gezicht van Assen;
- vanwege de ensemblewaarde van het winkel/woonhuis in het aanzicht van de Marktstraat vanaf De Kolk in relatie tot het winkel/woonhuis Marktstraat 27-29 en het horecapand Marktstraat 31/Markt 22 die eveneens worden aangewezen als provinciale monumenten
Gaafheid
- vanwege de redelijke mate van gaafheid van het exterieur van het winkel/woonhuis;
- vanwege de waarde van het woonhuis in relatie tot de redelijke mate van gaafheid van de stedenbouwkundige context en het aanzicht van de Markstraat vanaf de Kolk, gelegen binnen het van rijkswege beschermde gezicht van Assen
Zeldzaamheid
- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van het winkel/woonhuis in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige kenmerken